مقدمه ای بر مدل های کسب و کار:
مقاله ای از مشاوره کسب و کار باسکار: مدل های کسب و کار امروزه یکی از زمینه های بسیار مهمی است که می تواند باعث سود دهی بیشتر و موفقیت بیزینس شما شود. شغل از نیاز های اولیه انسان ها در طول تاریخ بوده است. از همین رو نیز مردم برای پیدا کردن یک شغل مناسب با درآمد کافی هزینه های زیادی برای یادگیری و کسب مهارت می کنند. از این رو کسب و کار امروزه به یکی از مسائل بسیار مهم تبدیل شده است.
ما در این مقاله می خواهیم مدل کسب و کار را تعریف کنیم، بعضی از انواع آن را معرفی کنیم و نکات مهمی را در این زمینه به شما ارائه دهیم. برای این منظور ابتدا می خواهیم به تعریف کسب و کار و ارائه تاریخچه آن بپردازیم.
کسب و کار چیست؟
به علت پیشرفت ها و تغییراتی که در طول تاریخ اتفاق افتاده است بسیاری از کسب و کار ها از بین رفته اند یا به صورت متفاوتی به حیات خود ادامه داده اند. البته این تغییرات منجر به ایجاد شغل های جدیدی نیز شده است. به همین دلیل تعاریف و معانی بسیار گوناگونی در طول تاریخ برای کسب و کار ها به وجود آمد. امروزه بیزینس در لغت به معنی فروش، خرید و تجارت می باشد. البته تعریف مشاغل به سه بخش تولید، عرضه و تجارت با هدف افزایش سود دهی تقسیم می شوند.
یکی از موارد جدید مدل های کسب و کار است که در ادامه به آن ها می پردازیم. البته باید به این نکته توجه کرد که تنها و مهم ترین هدف کسب و کار ها افزایش سود دهی صاحبان آن ها نیست. همان طور که انسان ها در طول تاریخ تنها به خوردن، آشامیدن و خوابیدن نپرداختند. کسب و کار ها نیز تنها برای کسب درآمد به وجود نیامده اند. پاسخ به نیاز های اجتماع و جامعه نیز یکی از اهداف اولیه و بسیار مهم بیزینس ها به حساب می آیند. همین المان نیز در ایجاد و ماندگاری کسب و کار ها تاثیر بسیار زیادی دارد.
تاریخچه بیزینس:
قبل از ایجاد اجتماع ها انسان ها برای رفع نیاز های خود شکار می کردند و یا دست به ساخت اسلحه می زدند. این موارد اولین مشاغل تاریخ به حساب می آیند. پس از ایجاد اجتماعات، مردم برای پاسخ به نیاز های خود به دیگر افراد جامعه نیز متکی شدند. به این صورت داد و ستد و تجارت ها شکل گرفتند. در ابتدا هر فرد برای فروش محصول خود اقدام می کرد، اما بعد ها این کار نیز به یک شغل تبدیل شد.
بعد از ایجاد جوامع هر گاه انسان ها نیاز پیدا می کردند، با اختراعات و اکتشافات جدید نیاز های خود را برطرف می کردند تا جایی که این اختراعات و خدمات به مشاغل تبدیل شدند. پس از انقلاب صنعتی کسب و کار های جدیدی ایجاد شدند و به طور کلی تعریف، عملکرد و سوددهی مشاغل تغییرات بسیار زیادی را به خود دیدند. اینترنت در چند ده گذشته باعث شد تا بیزینس ها، بسیار گسترده و پیچیده تر شوند. امروزه اینترنت بخش اساسی بسیاری از کسب و کارها شده است. مدل های کسب و کار نیز یکی از نتایج ورود اینترنت به این حوزه به حساب می آیند.
انواع کسب و کار:
به دلیل تغییرات و پیشرفت های شکل گرفته در طول تاریخ بسیاری از مشاغل از بین رفته اند و مشاغل جدیدی ایجاد شده اند. از همین رو معرفی انواع بیزینس ها در یک مقاله، کاری طولانی و غیر ممکن است. در ادامه به تعریف مدل کسب و کار می پردازیم.
شما می توانید برای توسعه کسب و کار خود از مشاوران مجموعه تخصصی مشاوره کسب و کار باسکار رهنمایی بخواهید.
مدل کسب و کار چیست؟
مدل کسب و کار یک مفهوم جدید به حساب می آید که پس از ورود رایانه ها و اینترنت رواج پیدا کرد. این مفهوم به معنی برنامه ریزی های شرکت ها برای ایجاد درآمد زایی از محصولات و خدمات خود، با ارائه آن ها در بازار های خاص و پایگاه مشتری ها است. به بیانی دیگر نحوه کسب درآمد از بیزینس شما را مدل کسب و کار می گویند. به طور کلی این مفهوم بر پایه 4 مولفه زیر شکل می گیرد.
- محصولات و خدمات ارائه شده توسط شرکت
- روش ها و نحوه ارائه آن ها { دارای بحث های گسترده ای مانند: بازاریابی، تبلیغات، توزیع و غیره }
- هزینه های صرف شده برای تولید محصول و یا ارائه خدمات {مواد اولیه، طراحی ، تولید و غیره}
- نحوه محاسبه قیمت مناسب برای درآمدزایی و سودآوری {قیمت گذاری مناسب، شیوه های پرداخت و مواردی دیگر}
مدل های کسب و کار نیز مانند مشاغل پیوسته در حال تغییر و پیشرفت هستند. از همین رو روش و یا مدلی وجود ندارد که برای هر نوع کسب و کاری مناسب باشد.
مزایای استفاده از مدل بیزینس:
مدل های مشاغل باعث می شوند تا صاحبان شرکت ها بتوانند به راحتی هزینه ها و مخارج خود را مورد برسی قرار دهند و در نتیجه قیمت گذاری مناسبی را بر روی کالای خود داشته باشند. نرم افزار ها و اینترنت این امکان را به کسب و کار ها می دهد تا با اعمال تغییرات بر روی بخش های مختلف مدل کسب و کار خود، یک برآیند مناسب از آینده شرکت و یا شغل خود داشته باشند.
بهبود مدل کسب و کار:
برای بهبود بیزینس مدل، می توانید بخش ها مختلف مدل کسب و کار خود را مورد برسی قرار دهید و با اعمال تغییراتی باعث کاهش هزینه ها و افزایش سود دهی شوید. توجه داشته باشید که افزایش قیمت راه مناسبی برای سوددهی به حساب نمی آید.
برای مثال:
- می توانید از مواد اولیه ارزان تر استفاده کنید.
- کیفیت محصول را کمی کاهش دهید
- از نیرو کار ارزان تر استفاده کنید
- روش های جدید و ارزان را برای بازاریابی و توزیع پیش بگیرید
نتیجه نهایی این تغییرات نباید باعث نارضایتی مشتری ها شود. چرا که در این صورت میزان فروش شما کاهش پیدا می کند. از همین رو بسیاری از شرکت ها میزان سود کم تری را برای خود در نظر می گیرند تا از فروش بیشتر سود کنند.
عناصر مهم در مدل کسب و کار:
این المان ها می توانند در بهبود مدل کسب و کار شما بسیار تاثیر گذار باشند. از همین رو باید توجه ویژه ای به این المان ها کرد.
این عناصر عبارتند از:
- ارزش پیشنهادی
- بازار هدف
- مزیت رقابتی
- ساختار هزینه
- معیار ها و یا عملکرد کلیدی
- منابع
- مشکلات و راه حل ها
- مدل درآمد
- جریان درآمد
- حاشیه سود
پایان بخش اول مقاله